Stanje u crnogorskom naučnom inovativnom ekosistemu nije zadovoljavajuće i neophodno je dodatno ulaganje u nauku, glavni je zaključak Analize za primjenu nacionalnih programa Crne Gore u oblasti nauke i inovacija koja je predstavljena danas.
Dr Nina Radulović koja je predstavila analizu istakla je da je ulaganje u nauku u Crnoj Gori svega 0,36 odsto u odnosu na BDP.
„Ako imamo u vidu da je evropski prosjek 2,02 odsto a svjetski prosjek 1,79 odsto onda je sasvim jasno koliko se kod nas malo izdvaja za nauku. Ono što je takođe indikativno jeste da su naučnici istraživači u Crnoj Gori prvenstveno zaposleni u državnom sektoru dok je u privredi njihovo učešće zanemarljivo malo“
Dr Radulović ističe da pokazatelji govore da je naša privreda nedovoljno razvijena a jedan od razloga zašto je to tako je upravo niska participacija naučno istraživačkog rada zbog čega posledično nemamo kvalitetne inovativne proizvode.
„Bitno je izdvojiti i izuzetno mali broj mladih istraživača do 25 godina, u Crnoj Gori ih imamo samo 23. To je daleko manje od evropskog i svjetskog prosjeka. Perspektiva, ukoliko nastavimo ovakvu politiku, definitivno nije dobra“ kaže Radulović.
Prof. dr Jovan Mirković iz Fondacije za promovisanje nauke PRONA saglasan je da su podaci koje je pokazala analiza jako loši dodajući da je uvjeren da Crna Gora može biti uspješna u nauci kao što je u sportu.
„Za svaku zemlju, pa tako i našu, najbolji put razvoja je ulaganje u obrazovanje i kreativnost i to bi bio najbrži put da Crna Gora postane dio razvijenog svijeta. Mi smo i ekološka država sa fantastičnim biodiverzitetom, ljepotom i pozicijom i mogli bi biti i model održive zajednice i mjesto atraktivno za istraćivače iz cijelog svijeta“ istakao je Mirković.
Daliborka Uljarević iz Centra za građansko obrazovanje (CGO) kazala je u svom obraćanju da naš obrazovni sistem ne razvija kritičku svijest kod mladih a ona je presudno važna za stvaranje novih vrijednosti u smislu inovacije i otkrića koje mogu da pokrenu društveni rast.
„U tom smislu projekat koji realizuje PRONA posebno je vrijedan jer je kroz brojne aktivnosti usmjeren na razvoj kompetencija nastavnoog kadra za sprovođenje koncepta STEM obrazovanja kao multidisciplinarnog pristupa koji razvija brojne kompetencije uključujući i kritičko mišljenje, kreativnost i inovativnost učenika i druge vještine“ kazala je Uljarević.
Đorđije Malović direktor ICP Tehnopolis rekao je da su donosioci odluka i sama zajednica jedna ista strana priče koji mogu kroz vrlo konstruktivne razgovore doprinijeti unapređenju sistema.
On je dodao da Crna Gora ima zaokružen sistem inovacija i jasan zakonski okvir koji se u saradnji sa zajednicom kontinuirano unapređuje.
Nacionalna konferencija se realizuje u okviru projekta “Naučni karavan ka EU – unapređenje naučne pismenosti mladih u Crnoj Gori“ koji je podržan u okviru programa „OCD u Crnoj Gori – od osnovnih usluga do oblikovanja politika – M’BASE“ koji sprovode Centar za građansko obrazovanje (CGO), Friedrich-Ebert- Stiftung (FES), Centar za zaštitu i proučavanje ptica Crne Gore (CZIP) i Politikon mreža, a u saradnji sa Ministarstvom javne uprave i Ministarstvom evropskih poslova Vlade Crne Gore. Program finansira Evropska unija, a kofinansira Ministarstvo javne uprave. U okviru pomenuto projekta, između ostalog organizovan je putujući karavan u 10 crnogorskih škola za preko 1 000 učenika/ca, 3 obuke za nastavnike u 3 crnogorske regije na temu STEM pristupa u obrazovanju, a urađena je i pomenuta Analiza koju možete preuzeti OVDJE
